Urmi, Christian: The Fisherman and the Princess

0:00

Transcribed by	Source	Speakers	Place
Geoffrey Khan	Khan, Geoffrey. The Neo-Aramaic Dialect of the Assyrian Christians of Urmi. 4 vols. Studies in Semitic Languages and Linguistics 86. Leiden-Boston: Brill, 2016, vol. 4	Yulia Davudi	Sydney, AU

	Transcription	Translation
0:00	xá yàlaˈ bábu myàtələ.ˈ xá yə́mma sòta váyulə.ˈ ʾá márəla k̭àtuˈ ʾádiyya xína ⁺ɟùra víyyət.ˈ c-⁺ámsət ʾázət pàlxət.ˈ ʾá yála bərrə́šxələ pəlxánələ hál ⁺beràšə.ˈ xá dùctaˈ ⁺matrúsəna bàtə,ˈ lḗn ⁺bəddà,ˈ xáč̭č̭a ⁺šulànə ʾátxa.ˈ mára yə̀mmiˈ ʾànaˈ ʾá ⁺šúla lè-⁺ʾamsən ʾodə́nnə.ˈ ⁺báyyən k̭a-ɟàni pálxən.ˈ mára mù ⁺báyyət ʾódət?ˈ mára ⁺báyyən ʾázən nùynə máyyən,ˈ nùynə zábnən.ˈ núynə dòk̭ən.ˈ k̭édamta ʾázən nùynə dók̭ən,ˈ máyyən zabnə̀nnun.ˈ ʾá bərrə́šxələ nùynə bədvák̭ələ.ˈ máyələ ɟu-mdíta zabunèlə,ˈ láxxa ⁺támma ⁺šúlə ʾàtxa.ˈ níxa nìxaˈ ⁺xàrtaˈ bərrə́šxələ xa-dùctaˈ bəxzàyələ,ˈ xáč̭č̭a ⁺bəxdàrələ,ˈ bəxzáyələ xá ⁺ʾamárat ⁺rába ⁺ɟúrta ⁺rámta ⁺šùlə.ˈ bak̭ùrələˈ ʾáha mù꞊ila láxxa.ˈ mára ʾáha bétət màlcələ.ˈ ʾá ɟánu taxmùnələ,ˈ mára dáxila ʾána láblən láxxa ɟú bēt-málca ʾánnə zabnə̀nnun?ˈ búš xá mə́ndi zòda b-yávvi k̭áti. ʾó yúma xína bərrə̀šxələˈ núynə šap̂írə ⁺ɟúrə bədvák̭ələ màyələ.ˈ ⁺táma bədráyələ k̭álə k̭át ʾàna,ˈ ʾé-⁺dana mə́ndi zábniva ɟu-⁺ʾalúla ɟári k̭àlə dáriva,ˈ ʾáxnan nùynə zabúnəx. bərrə́šxələ k̭ám do-⁺tàrra.ˈ bəcláyələ márələ k̭át ʾána nùynə ʾə́tli k̭a-zabùna.ˈ xàtəna.ˈ táza mən-míyya dvik̭ḕn.ˈ ⁺rába šap̂ìrəna,ˈ basìməna,ˈ ʾàtxa.ˈ ⁺tárra ptáxula xa-palàxta,ˈ ⁺k̭aràvaš.ˈ ptàxəla,ˈ ⁺várəla ɟavày,ˈ màraˈ xá yàlaˈ nùynə zabúnələ.ˈ brāt-málca màraˈ ⁺k̭rílə ʾátə ɟaváy mèlun.ˈ núynə bəxzayèla.ˈ bəxzáyəla ʾá yála ⁺rába šap̂ìrələ.ˈ mára cùt-yum k̭a-díyyan núynə máyyə.ˈ cùt-yumˈ núynə labúlələ k̭a-dànnə. ʾa-bráta márəla k̭a-ʾaxùnoˈ táni k̭a-bábi ʾána ʾá yála maġġùbun.ˈ bábi bálcət yavvə́lli k̭a-dàha.ˈ ʾáha márələ k̭a-bàbuˈ bàbiˈ xáti k̭a-dá yála ⁺byáyəla k̭at-nùynə zabúnələ.ˈ xób mára xázzax mùjjur yálələ.ˈ ⁺bək̭ráyuna xá yúma bèta.ˈ hamzùməna mə́nnuˈ mù vádət?ˈ ⁺šúlux mù꞊ilə?ˈ ʾáha mára ʾá nùynə ci-dòk̭ən,ˈ ci-láblən zabnə̀nnun.ˈ mára ʾáxnan b-yávvax zùyzə k̭átuxˈ ʾátən sèˈ xá dəccàna mátti.ˈ ʾíta dúk̭ palàxəˈ ʾázi núynə dòk̭i,ˈ máyyi ɟu-dəccàna,ˈ nášə ʾáti mən-⁺táma zonìlun.ˈ xína lá xúš ɟu-⁺ʾalulánə zàbənnun ʾánnə.ˈ mára ʾávitun basìməˈ k̭á-mu là.ˈ ʾáha ⁺rába ⁺ṱyántət mə̀nta vádələ.ˈ ⁺ʾávva yála ⁺bəddàyələ ʾína ʾáyya bráta k̭átu ⁺byàyəla.ˈ ʾá ⁺rába bərrə́šxa bitàyələ ⁺šúlə.ˈ málca yávələ k̭átu zùyzə.ˈ ʾé bráta zùyzə yávəla k̭átuˈ mára xúš k̭a-ɟànuxˈ xa-bèta ⁺mátrəsˈ ⁺ɟùra ʾátxaˈ máx da-bétət bàbi.ˈ bərrə́šxələ ⁺matrúsələ xá béta ⁺šùlə.ˈ yə́mmu꞊da xa-báxta sòtəla.ˈ ⁺ʾávun꞊da mattúyolə ɟàvu ⁺šúlə.ˈ ʾa-yála nášə cúllə mára ʾa-yála mút xá-ʾaxča muntìyyələ ⁺šúlə ʾátxa.ˈ dəccanànə꞊da vídələˈ ⁺ʾarp̂á xamšá dəccanánə cúllə ⁺táma mùttələ.ˈ hám nùynə zabúnələ,ˈ hám ⁺bùsra zabúnələ,ˈ hám níxa níxa ʾá bəznísu jə́ns bədvàk̭əla.ˈ ⁺bár hàdaˈ ʾá bráta꞊da hamzúməla mə̀nnu,ˈ hamzùməna,ˈ màraˈ ʾána ⁺byàyən k̭a-díyyax.ˈ ɟánu màrələ.ˈ ʾánnə ⁺byayəna ⁺ʾùydalə.ˈ málca brátu yávolə k̭a-dàha.ˈ bəɟvàrəna,ˈ ⁺xlùyla,ˈ maráca m-áxxa ⁺ʾal-⁺tàmma,ˈ labúlolə ɟu-dó bèta,ˈ bètu.ˈ ⁺hála hə́č-məndi lá và,ˈ bəšvárələ b-rìšoˈ k̭át našə̀k̭la.ˈ ʾáyya꞊da mára k̭àtuˈ ʾáha léla tabák̭ət núynə ⁺ʾal-ríšux ʾícət … cú-məndit ⁺báyyət ʾòdət.ˈ ʾáha brátət xá sultā̀n꞊ila.ˈ mù márət ʾátən?ˈ ʾána ɟvìrən k̭a-díyyax.ˈ ʾát báxtət dìyyivat.ˈ hí ʾámma léla ʾátxa ʾátən k̭émət ʾàtxa ʾódət.ˈ márələ xòbˈ bás ʾána mə́nnax lè dók̭ən.ˈ ʾátən brāt-màlcət,ˈ ʾána zabnánət nùynə.ˈ bá ʾána mə́nnax lè dók̭ən xína.ˈ ʾáha bərrə̀šxələ.ˈ bərrə̀šxələ.ˈ ⁺pláṱələ mən-béta bərrə̀šxələ.ˈ ʾá bráta pyášəla b-nòšo.ˈ bitáyəla k̭a-bábo màraˈ k̭át ʾátxa vìla.ˈ bàbo márələˈ ʾátən ɟnàyax vítəla.ˈ k̭a-mù ʾátxa mə́rtət?ˈ mára ʾína ʾána p̂ṱ-ázan mačxànnə.ˈ ʾá bráta bərrə̀šxəlaˈ ⁺bəxdárəla ɟu-dá mdìtaˈ k̭at-ʾáha mačxàlə,ˈ lèla mačúxu.ˈ ʾína ʾáha lèlə hamzúmə xína.ˈ cú-məndit mə́nnu ⁺bak̭úrəna lèlə hamzúmə.ˈ mára ʾána ⁺làlən.ˈ ʾáha bətyávəla ɟu-ɟàmiˈ bərrə́šxəla b-ɟàmiˈ ⁺ʾóra ⁺ʾal-dà ɟíbət ⁺ʾátra.ˈ ʾáha bərrə̀šxəla,ˈ xá dúcta ⁺bəslàyəlaˈ k̭át ʾóya xá hotèl.ˈ bərrə́šxəla ɟú do-hotèlˈ k̭át ⁺xa-⁺ràmša ʾáxla.ˈ máyəna nùyna k̭áto.ˈ ʾáyən núyna ⁺bixàləlaˈ mára ⁺rába basə́mta nùynəla.ˈ mára ʾànnəˈ xa-yála láxxa ci-davə́k̭lun bašə̀llun.ˈ ʾína ʾa-yála ⁺làlələ.ˈ ʾáha bəxzàyəla k̭a-dàha.ˈ mára ʾáha lèlə ⁺lála.ˈ ʾáni márəna làˈ ʾáha ʾánnə cmá šə́nnə láxxa pəlxànələ,ˈ ʾá tré ⁺ṱlá šə́nnə pəlxànələ láxxa,ˈ ʾa-yála ⁺làlələ.ˈ mára lá lèlə ⁺lála.ˈ mára màrj dók̭ax mə́nnaxˈ ⁺ʾal-xá-ʾaxča dàvə.ˈ ʾáha ⁺làlələ.ˈ mára k̭átu hàmzəm!ˈ márj dvík̭əna ⁺ʾal-xá-ʾaxča dàvə.ˈ ⁺ʾávva mára lá ʾána ⁺làlən,ˈ lè hamzə́mmən.ˈ ⁺xàrtaˈ dávə pràk̭əna.ˈ mára ⁺ʾál ɟamìyyi ʾána …ˈ b-ɟàmi títəla ⁺ʾal-de-ɟamíyyi ʾána màrj bədvák̭ən k̭át ʾa-yála ⁺lála lèlə.ˈ mə́drə mára k̭átu hàmzəm!ˈ ɟámi p-šak̭lìlaˈ mára làˈ ʾána ⁺làlən,ˈ lá-⁺ʾamsən hamzə̀mmən.ˈ ⁺xárta màraˈ ʾána ⁺ʾal-rìšiˈ k̭avvùlənˈ ʾə́n ʾá là humzə́mləˈ ríšət-diyyi prùmulə.ˈ ʾánnə꞊da ⁺bək̭ráyəna xá mə̀ndiˈ léna ⁺bəddáya ʾá brátət màlcəla.ˈ ⁺byáyəna … xá mīr-⁺k̭ázzab bitáyələ k̭át ríšət-daha parə̀mlə.ˈ mára ríši ⁺byáyəna parmìlə.ˈ b-hamzə́mmət yán là?ˈ k̭ála lèlə váda.ˈ ⁺ʾávva bəšk̭álələ ʾo-sépa p̂-ìduˈ mára ʾáha lélə … mə́ndi … siníyyət núynə lèla ʾáha.ˈ ʾáha ríšət brāt-màlcələ.ˈ lá-⁺ʾamsət parmə̀ttə.ˈ ʾé-⁺dān hamzùmələ xínaˈ ʾáha cúllə ʾan-məndyánət ⁺muk̭rəmmèvaˈ yavèna k̭átuˈ mattúyula ɟu-ɟàmiˈ máyula bitáyəna xìna.ˈ ʾè-⁺dana márələˈ ʾànaˈ dok̭ánət nùynəvən.ˈ ʾátən brāt-xa-màlcəvat.ˈ ʾáyya c-⁺àmsax ʾáxnan?ˈ ʾé-⁺dana ⁺maxlèta bəṱlábəla mə́nnuˈ mára là xínaˈ ʾátən꞊da xə́tnət màlcəvət.ˈ xína bərrə̀šxəna,ˈ ⁺šarúyəna b-xayyutè.ˈ xá yàlaˈ bábu myàtələ.ˈ xá yə́mma sòta váyulə.ˈ ʾá márəla k̭àtuˈ ʾádiyya xína ⁺ɟùra víyyət.ˈ c-⁺ámsət ʾázət pàlxət.ˈ ʾá yála bərrə́šxələ pəlxánələ hál ⁺beràšə.ˈ xá dùctaˈ ⁺matrúsəna bàtə,ˈ lḗn ⁺bəddà,ˈ xáč̭č̭a ⁺šulànə ʾátxa.ˈ mára yə̀mmiˈ ʾànaˈ ʾá ⁺šúla lè-⁺ʾamsən ʾodə́nnə.ˈ ⁺báyyən k̭a-ɟàni pálxən.ˈ mára mù ⁺báyyət ʾódət?ˈ mára ⁺báyyən ʾázən nùynə máyyən,ˈ nùynə zábnən.ˈ núynə dòk̭ən.ˈ k̭édamta ʾázən nùynə dók̭ən,ˈ máyyən zabnə̀nnun.ˈ ʾá bərrə́šxələ nùynə bədvák̭ələ.ˈ máyələ ɟu-mdíta zabunèlə,ˈ láxxa ⁺támma ⁺šúlə ʾàtxa.ˈ níxa nìxaˈ ⁺xàrtaˈ bərrə́šxələ xa-dùctaˈ bəxzàyələ,ˈ xáč̭č̭a ⁺bəxdàrələ,ˈ bəxzáyələ xá ⁺ʾamárat ⁺rába ⁺ɟúrta ⁺rámta ⁺šùlə.ˈ bak̭ùrələˈ ʾáha mù꞊ila láxxa.ˈ mára ʾáha bétət màlcələ.ˈ ʾá ɟánu taxmùnələ,ˈ mára dáxila ʾána láblən láxxa ɟú bēt-málca ʾánnə zabnə̀nnun?ˈ búš xá mə́ndi zòda b-yávvi k̭áti. ʾó yúma xína bərrə̀šxələˈ núynə šap̂írə ⁺ɟúrə bədvák̭ələ màyələ.ˈ ⁺táma bədráyələ k̭álə k̭át ʾàna,ˈ ʾé-⁺dana mə́ndi zábniva ɟu-⁺ʾalúla ɟári k̭àlə dáriva,ˈ ʾáxnan nùynə zabúnəx. bərrə́šxələ k̭ám do-⁺tàrra.ˈ bəcláyələ márələ k̭át ʾána nùynə ʾə́tli k̭a-zabùna.ˈ xàtəna.ˈ táza mən-míyya dvik̭ḕn.ˈ ⁺rába šap̂ìrəna,ˈ basìməna,ˈ ʾàtxa.ˈ ⁺tárra ptáxula xa-palàxta,ˈ ⁺k̭aràvaš.ˈ ptàxəla,ˈ ⁺várəla ɟavày,ˈ màraˈ xá yàlaˈ nùynə zabúnələ.ˈ brāt-málca màraˈ ⁺k̭rílə ʾátə ɟaváy mèlun.ˈ núynə bəxzayèla.ˈ bəxzáyəla ʾá yála ⁺rába šap̂ìrələ.ˈ mára cùt-yum k̭a-díyyan núynə máyyə.ˈ cùt-yumˈ núynə labúlələ k̭a-dànnə. ʾa-bráta márəla k̭a-ʾaxùnoˈ táni k̭a-bábi ʾána ʾá yála maġġùbun.ˈ bábi bálcət yavvə́lli k̭a-dàha.ˈ ʾáha márələ k̭a-bàbuˈ bàbiˈ xáti k̭a-dá yála ⁺byáyəla k̭at-nùynə zabúnələ.ˈ xób mára xázzax mùjjur yálələ.ˈ ⁺bək̭ráyuna xá yúma bèta.ˈ hamzùməna mə́nnuˈ mù vádət?ˈ ⁺šúlux mù꞊ilə?ˈ ʾáha mára ʾá nùynə ci-dòk̭ən,ˈ ci-láblən zabnə̀nnun.ˈ mára ʾáxnan b-yávvax zùyzə k̭átuxˈ ʾátən sèˈ xá dəccàna mátti.ˈ ʾíta dúk̭ palàxəˈ ʾázi núynə dòk̭i,ˈ máyyi ɟu-dəccàna,ˈ nášə ʾáti mən-⁺táma zonìlun.ˈ xína lá xúš ɟu-⁺ʾalulánə zàbənnun ʾánnə.ˈ mára ʾávitun basìməˈ k̭á-mu là.ˈ ʾáha ⁺rába ⁺ṱyántət mə̀nta vádələ.ˈ ⁺ʾávva yála ⁺bəddàyələ ʾína ʾáyya bráta k̭átu ⁺byàyəla.ˈ ʾá ⁺rába bərrə́šxa bitàyələ ⁺šúlə.ˈ málca yávələ k̭átu zùyzə.ˈ ʾé bráta zùyzə yávəla k̭átuˈ mára xúš k̭a-ɟànuxˈ xa-bèta ⁺mátrəsˈ ⁺ɟùra ʾátxaˈ máx da-bétət bàbi.ˈ bərrə́šxələ ⁺matrúsələ xá béta ⁺šùlə.ˈ yə́mmu꞊da xa-báxta sòtəla.ˈ ⁺ʾávun꞊da mattúyolə ɟàvu ⁺šúlə.ˈ ʾa-yála nášə cúllə mára ʾa-yála mút xá-ʾaxča muntìyyələ ⁺šúlə ʾátxa.ˈ dəccanànə꞊da vídələˈ ⁺ʾarp̂á xamšá dəccanánə cúllə ⁺táma mùttələ.ˈ hám nùynə zabúnələ,ˈ hám ⁺bùsra zabúnələ,ˈ hám níxa níxa ʾá bəznísu jə́ns bədvàk̭əla.ˈ ⁺bár hàdaˈ ʾá bráta꞊da hamzúməla mə̀nnu,ˈ hamzùməna,ˈ màraˈ ʾána ⁺byàyən k̭a-díyyax.ˈ ɟánu màrələ.ˈ ʾánnə ⁺byayəna ⁺ʾùydalə.ˈ málca brátu yávolə k̭a-dàha.ˈ bəɟvàrəna,ˈ ⁺xlùyla,ˈ maráca m-áxxa ⁺ʾal-⁺tàmma,ˈ labúlolə ɟu-dó bèta,ˈ bètu.ˈ ⁺hála hə́č-məndi lá và,ˈ bəšvárələ b-rìšoˈ k̭át našə̀k̭la.ˈ ʾáyya꞊da mára k̭àtuˈ ʾáha léla tabák̭ət núynə ⁺ʾal-ríšux ʾícət … cú-məndit ⁺báyyət ʾòdət.ˈ ʾáha brátət xá sultā̀n꞊ila.ˈ mù márət ʾátən?ˈ ʾána ɟvìrən k̭a-díyyax.ˈ ʾát báxtət dìyyivat.ˈ hí ʾámma léla ʾátxa ʾátən k̭émət ʾàtxa ʾódət.ˈ márələ xòbˈ bás ʾána mə́nnax lè dók̭ən.ˈ ʾátən brāt-màlcət,ˈ ʾána zabnánət nùynə.ˈ bá ʾána mə́nnax lè dók̭ən xína.ˈ ʾáha bərrə̀šxələ.ˈ bərrə̀šxələ.ˈ ⁺pláṱələ mən-béta bərrə̀šxələ.ˈ ʾá bráta pyášəla b-nòšo.ˈ bitáyəla k̭a-bábo màraˈ k̭át ʾátxa vìla.ˈ bàbo márələˈ ʾátən ɟnàyax vítəla.ˈ k̭a-mù ʾátxa mə́rtət?ˈ mára ʾína ʾána p̂ṱ-ázan mačxànnə.ˈ ʾá bráta bərrə̀šxəlaˈ ⁺bəxdárəla ɟu-dá mdìtaˈ k̭at-ʾáha mačxàlə,ˈ lèla mačúxu.ˈ ʾína ʾáha lèlə hamzúmə xína.ˈ cú-məndit mə́nnu ⁺bak̭úrəna lèlə hamzúmə.ˈ mára ʾána ⁺làlən.ˈ ʾáha bətyávəla ɟu-ɟàmiˈ bərrə́šxəla b-ɟàmiˈ ⁺ʾóra ⁺ʾal-dà ɟíbət ⁺ʾátra.ˈ ʾáha bərrə̀šxəla,ˈ xá dúcta ⁺bəslàyəlaˈ k̭át ʾóya xá hotèl.ˈ bərrə́šxəla ɟú do-hotèlˈ k̭át ⁺xa-⁺ràmša ʾáxla.ˈ máyəna nùyna k̭áto.ˈ ʾáyən núyna ⁺bixàləlaˈ mára ⁺rába basə́mta nùynəla.ˈ mára ʾànnəˈ xa-yála láxxa ci-davə́k̭lun bašə̀llun.ˈ ʾína ʾa-yála ⁺làlələ.ˈ ʾáha bəxzàyəla k̭a-dàha.ˈ mára ʾáha lèlə ⁺lála.ˈ ʾáni márəna làˈ ʾáha ʾánnə cmá šə́nnə láxxa pəlxànələ,ˈ ʾá tré ⁺ṱlá šə́nnə pəlxànələ láxxa,ˈ ʾa-yála ⁺làlələ.ˈ mára lá lèlə ⁺lála.ˈ mára màrj dók̭ax mə́nnaxˈ ⁺ʾal-xá-ʾaxča dàvə.ˈ ʾáha ⁺làlələ.ˈ mára k̭átu hàmzəm!ˈ márj dvík̭əna ⁺ʾal-xá-ʾaxča dàvə.ˈ ⁺ʾávva mára lá ʾána ⁺làlən,ˈ lè hamzə́mmən.ˈ ⁺xàrtaˈ dávə pràk̭əna.ˈ mára ⁺ʾál ɟamìyyi ʾána …ˈ b-ɟàmi títəla ⁺ʾal-de-ɟamíyyi ʾána màrj bədvák̭ən k̭át ʾa-yála ⁺lála lèlə.ˈ mə́drə mára k̭átu hàmzəm!ˈ ɟámi p-šak̭lìlaˈ mára làˈ ʾána ⁺làlən,ˈ lá-⁺ʾamsən hamzə̀mmən.ˈ ⁺xárta màraˈ ʾána ⁺ʾal-rìšiˈ k̭avvùlənˈ ʾə́n ʾá là humzə́mləˈ ríšət-diyyi prùmulə.ˈ ʾánnə꞊da ⁺bək̭ráyəna xá mə̀ndiˈ léna ⁺bəddáya ʾá brátət màlcəla.ˈ ⁺byáyəna … xá mīr-⁺k̭ázzab bitáyələ k̭át ríšət-daha parə̀mlə.ˈ mára ríši ⁺byáyəna parmìlə.ˈ b-hamzə́mmət yán là?ˈ k̭ála lèlə váda.ˈ ⁺ʾávva bəšk̭álələ ʾo-sépa p̂-ìduˈ mára ʾáha lélə … mə́ndi … siníyyət núynə lèla ʾáha.ˈ ʾáha ríšət brāt-màlcələ.ˈ lá-⁺ʾamsət parmə̀ttə.ˈ ʾé-⁺dān hamzùmələ xínaˈ ʾáha cúllə ʾan-məndyánət ⁺muk̭rəmmèvaˈ yavèna k̭átuˈ mattúyula ɟu-ɟàmiˈ máyula bitáyəna xìna.ˈ ʾè-⁺dana márələˈ ʾànaˈ dok̭ánət nùynəvən.ˈ ʾátən brāt-xa-màlcəvat.ˈ ʾáyya c-⁺àmsax ʾáxnan?ˈ ʾé-⁺dana ⁺maxlèta bəṱlábəla mə́nnuˈ mára là xínaˈ ʾátən꞊da xə́tnət màlcəvət.ˈ xína bərrə̀šxəna,ˈ ⁺šarúyəna b-xayyutè.ˈ	A boy—his father dies. He has an old mother. She says to him ‘Now you have grown up. You can go and work.’ The lad goes and works until evening, in a place where they build houses, I don’t know, jobs like that. He says ‘Mother, I cannot do this job. I want to work for myself.’ She says ‘What do you want to do?’ He says ‘I want to go and bring fish, sell fish. (I want) to catch fish. In the morning (I want) to go to catch fish and bring them back and sell them.’ He goes and catches fish. He brings them to the town and sells them, and the like. Gradually, later, he goes to a place and sees, he wanders around a little, he sees a building that is very big and high, and so forth. He asks ‘What is this here?’ They say ‘This is the house of the king.’ He thinks to himself and says ‘How about I take them here into the house of the king and sell them? They will give me something more (for them).’ The next day he goes and catches beautiful big fish and brings them. There he cries ‘I’—at that time when people sold something in the street they had to cry out—‘We are selling fish.’ He goes to the door. He stands and says ‘I have fish for sale. They are fresh. I have just caught them from the water. They are very nice and tasty,’ and so forth. A worker, a servant, opens the door. She opens and goes inside, saying ‘A lad is selling fish.’ The daughter of the king says ‘Invite him to come inside and bring them.’ She sees the fish. She sees that he is a very handsome lad. She says ‘Let him bring us fish every day.’ He brings fish to them every day. The girl says to her brother ‘Tell my father that I love this lad. Perhaps my father will give me to him.’ He says to his father ‘Father, my sister loves the lad who sells fish.’ ‘Well,’ he says ‘Let’s see what kind of boy he is.’ They invite him home one day. They speak with him ‘What do you do? What is your work?’ He says ‘Well, I catch fish and take them to sell them.’ He says ‘We shall give you money. Go and open a shop. Then employ workers to go to catch fish, then bring them to the shop, so that people will buy them from there. Do not go any more to sell them in the streets.’ He says ‘Many thanks. Why not?’ He expresses his great gratitude. The lad knows that the girl loves him. He comes and goes a lot, and so forth. The king gives him money. The girl gives him money and says ‘Go and build yourself a house, big like this, like the house of my father.’ He goes and builds a house, and so forth. His mother is an old woman. He puts her in it, and so forth. Everybody says how much the lad has been successful, and so forth. He has opened shops, four or five shops, and has established them all there. He sells fish and he also sells meat. Gradually his business takes hold well. Afterwards, the girl speaks with him, they speak. He says ‘I love you.’ He says it himself. They love each other. The king gives his daughter to him. They get married, a wedding, a big occasion, from here to there. He takes her into the house, his house. Before anything else, he jumps on her to kiss her. But she says to him ‘This is not a plate of fish on your head where ... you can do whatever you like. This is the daughter of a ruler.’ ‘What are you saying? I am married to you. You are my wife.’ ‘Yes, but it is not proper for you to behave like this.’ He says ‘Fine, but I shall not stick with you. You are the daughter of a king, but I am a seller of fish. I shall not stick with you any longer.’ He goes away. He goes away. He leaves the house and goes away. The girl remains by herself. She comes to her father and says that such-and-such has happened. Her father says ‘You were at fault. Why did you say this?’ She says ‘I shall go and find him.’ The girl goes and looks around the town to find him, but she does not find him. But he does not talk any longer. Whatever they ask him he does not speak. He says ‘I am mute.’ She sits in a boat; she goes in a boat to cross to the other side of the land. She goes and alights at a place where there is a hotel. She goes to the hotel in order to eat dinner. They bring her a fish. She eats the fish and says ‘It is a very tasty fish.’ They say ‘A lad here catches them and cooks them. But this lad is mute.’ She sees him and says ‘He is not mute.’ They say ‘No, he has been working for several years, he has been working here for two or three years, the lad is mute.’ She says ‘No, he is not mute.’ They say ‘We shall make a bet with you on such-and-such an amount of gold coins. He is mute.’ She says to him ‘Speak! They have made a bet on such-and-such an amount of gold coins.’ He says ‘No, I am mute, I shall not speak.’ Then the gold coins run out. She says ‘On my boat—she has come by boat—on my boat I bet that this lad is not mute.’ She says again to him ‘Speak! They will take the boat.’ He says ‘No, I am mute, I cannot speak.’ Then she says ‘I promise on my head, if he does not talk, cut off my head.’ They call a thing ... They do not know that she is the daughter of the king. They want ... an executioner comes to cut off her head. She says ‘They want to cut off my head. Will you speak or not?’ He does not make a sound. (But then) he takes the sword (of the executioner) in his hand and says ‘This is not ... she is not a tray of fish. This is the head of the daughter of the king. You cannot cut it off.’ When he speaks again, they give him all the things he had lost. She puts him in the boat and brings him back, and they come back. Then he says ‘I am a fisherman. You are the daughter of a king. Can we (make this work)?’ Then she asks for forgiveness from him and says ‘No more, you are also the son-in-law of the king.’ So they go off and begin their life (together).

show raw texts

Transcription:

xá yàlaˈ bábu myàtələ.ˈ xá yə́mma sòta váyulə.ˈ ʾá márəla k̭àtuˈ ʾádiyya xína ⁺ɟùra víyyət.ˈ c-⁺ámsət ʾázət pàlxət.ˈ ʾá yála bərrə́šxələ pəlxánələ hál ⁺beràšə.ˈ xá dùctaˈ ⁺matrúsəna bàtə,ˈ lḗn ⁺bəddà,ˈ xáč̭č̭a ⁺šulànə ʾátxa.ˈ mára yə̀mmiˈ ʾànaˈ ʾá ⁺šúla lè-⁺ʾamsən ʾodə́nnə.ˈ ⁺báyyən k̭a-ɟàni pálxən.ˈ mára mù ⁺báyyət ʾódət?ˈ mára ⁺báyyən ʾázən nùynə máyyən,ˈ nùynə zábnən.ˈ núynə dòk̭ən.ˈ k̭édamta ʾázən nùynə dók̭ən,ˈ máyyən zabnə̀nnun.ˈ ʾá bərrə́šxələ nùynə bədvák̭ələ.ˈ máyələ ɟu-mdíta zabunèlə,ˈ láxxa ⁺támma ⁺šúlə ʾàtxa.ˈ níxa nìxaˈ ⁺xàrtaˈ bərrə́šxələ xa-dùctaˈ bəxzàyələ,ˈ xáč̭č̭a ⁺bəxdàrələ,ˈ bəxzáyələ xá ⁺ʾamárat ⁺rába ⁺ɟúrta ⁺rámta ⁺šùlə.ˈ bak̭ùrələˈ ʾáha mù꞊ila láxxa.ˈ mára ʾáha bétət màlcələ.ˈ ʾá ɟánu taxmùnələ,ˈ mára dáxila ʾána láblən láxxa ɟú bēt-málca ʾánnə zabnə̀nnun?ˈ búš xá mə́ndi zòda b-yávvi k̭áti. ʾó yúma xína bərrə̀šxələˈ núynə šap̂írə ⁺ɟúrə bədvák̭ələ màyələ.ˈ ⁺táma bədráyələ k̭álə k̭át ʾàna,ˈ ʾé-⁺dana mə́ndi zábniva ɟu-⁺ʾalúla ɟári k̭àlə dáriva,ˈ ʾáxnan nùynə zabúnəx. bərrə́šxələ k̭ám do-⁺tàrra.ˈ bəcláyələ márələ k̭át ʾána nùynə ʾə́tli k̭a-zabùna.ˈ xàtəna.ˈ táza mən-míyya dvik̭ḕn.ˈ ⁺rába šap̂ìrəna,ˈ basìməna,ˈ ʾàtxa.ˈ ⁺tárra ptáxula xa-palàxta,ˈ ⁺k̭aràvaš.ˈ ptàxəla,ˈ ⁺várəla ɟavày,ˈ màraˈ xá yàlaˈ nùynə zabúnələ.ˈ brāt-málca màraˈ ⁺k̭rílə ʾátə ɟaváy mèlun.ˈ núynə bəxzayèla.ˈ bəxzáyəla ʾá yála ⁺rába šap̂ìrələ.ˈ mára cùt-yum k̭a-díyyan núynə máyyə.ˈ cùt-yumˈ núynə labúlələ k̭a-dànnə. ʾa-bráta márəla k̭a-ʾaxùnoˈ táni k̭a-bábi ʾána ʾá yála maġġùbun.ˈ bábi bálcət yavvə́lli k̭a-dàha.ˈ ʾáha márələ k̭a-bàbuˈ bàbiˈ xáti k̭a-dá yála ⁺byáyəla k̭at-nùynə zabúnələ.ˈ xób mára xázzax mùjjur yálələ.ˈ ⁺bək̭ráyuna xá yúma bèta.ˈ hamzùməna mə́nnuˈ mù vádət?ˈ ⁺šúlux mù꞊ilə?ˈ ʾáha mára ʾá nùynə ci-dòk̭ən,ˈ ci-láblən zabnə̀nnun.ˈ mára ʾáxnan b-yávvax zùyzə k̭átuxˈ ʾátən sèˈ xá dəccàna mátti.ˈ ʾíta dúk̭ palàxəˈ ʾázi núynə dòk̭i,ˈ máyyi ɟu-dəccàna,ˈ nášə ʾáti mən-⁺táma zonìlun.ˈ xína lá xúš ɟu-⁺ʾalulánə zàbənnun ʾánnə.ˈ mára ʾávitun basìməˈ k̭á-mu là.ˈ ʾáha ⁺rába ⁺ṱyántət mə̀nta vádələ.ˈ ⁺ʾávva yála ⁺bəddàyələ ʾína ʾáyya bráta k̭átu ⁺byàyəla.ˈ ʾá ⁺rába bərrə́šxa bitàyələ ⁺šúlə.ˈ málca yávələ k̭átu zùyzə.ˈ ʾé bráta zùyzə yávəla k̭átuˈ mára xúš k̭a-ɟànuxˈ xa-bèta ⁺mátrəsˈ ⁺ɟùra ʾátxaˈ máx da-bétət bàbi.ˈ bərrə́šxələ ⁺matrúsələ xá béta ⁺šùlə.ˈ yə́mmu꞊da xa-báxta sòtəla.ˈ ⁺ʾávun꞊da mattúyolə ɟàvu ⁺šúlə.ˈ ʾa-yála nášə cúllə mára ʾa-yála mút xá-ʾaxča muntìyyələ ⁺šúlə ʾátxa.ˈ dəccanànə꞊da vídələˈ ⁺ʾarp̂á xamšá dəccanánə cúllə ⁺táma mùttələ.ˈ hám nùynə zabúnələ,ˈ hám ⁺bùsra zabúnələ,ˈ hám níxa níxa ʾá bəznísu jə́ns bədvàk̭əla.ˈ ⁺bár hàdaˈ ʾá bráta꞊da hamzúməla mə̀nnu,ˈ hamzùməna,ˈ màraˈ ʾána ⁺byàyən k̭a-díyyax.ˈ ɟánu màrələ.ˈ ʾánnə ⁺byayəna ⁺ʾùydalə.ˈ málca brátu yávolə k̭a-dàha.ˈ bəɟvàrəna,ˈ ⁺xlùyla,ˈ maráca m-áxxa ⁺ʾal-⁺tàmma,ˈ labúlolə ɟu-dó bèta,ˈ bètu.ˈ ⁺hála hə́č-məndi lá và,ˈ bəšvárələ b-rìšoˈ k̭át našə̀k̭la.ˈ ʾáyya꞊da mára k̭àtuˈ ʾáha léla tabák̭ət núynə ⁺ʾal-ríšux ʾícət … cú-məndit ⁺báyyət ʾòdət.ˈ ʾáha brátət xá sultā̀n꞊ila.ˈ mù márət ʾátən?ˈ ʾána ɟvìrən k̭a-díyyax.ˈ ʾát báxtət dìyyivat.ˈ hí ʾámma léla ʾátxa ʾátən k̭émət ʾàtxa ʾódət.ˈ márələ xòbˈ bás ʾána mə́nnax lè dók̭ən.ˈ ʾátən brāt-màlcət,ˈ ʾána zabnánət nùynə.ˈ bá ʾána mə́nnax lè dók̭ən xína.ˈ ʾáha bərrə̀šxələ.ˈ bərrə̀šxələ.ˈ ⁺pláṱələ mən-béta bərrə̀šxələ.ˈ ʾá bráta pyášəla b-nòšo.ˈ bitáyəla k̭a-bábo màraˈ k̭át ʾátxa vìla.ˈ bàbo márələˈ ʾátən ɟnàyax vítəla.ˈ k̭a-mù ʾátxa mə́rtət?ˈ mára ʾína ʾána p̂ṱ-ázan mačxànnə.ˈ ʾá bráta bərrə̀šxəlaˈ ⁺bəxdárəla ɟu-dá mdìtaˈ k̭at-ʾáha mačxàlə,ˈ lèla mačúxu.ˈ ʾína ʾáha lèlə hamzúmə xína.ˈ cú-məndit mə́nnu ⁺bak̭úrəna lèlə hamzúmə.ˈ mára ʾána ⁺làlən.ˈ ʾáha bətyávəla ɟu-ɟàmiˈ bərrə́šxəla b-ɟàmiˈ ⁺ʾóra ⁺ʾal-dà ɟíbət ⁺ʾátra.ˈ ʾáha bərrə̀šxəla,ˈ xá dúcta ⁺bəslàyəlaˈ k̭át ʾóya xá hotèl.ˈ bərrə́šxəla ɟú do-hotèlˈ k̭át ⁺xa-⁺ràmša ʾáxla.ˈ máyəna nùyna k̭áto.ˈ ʾáyən núyna ⁺bixàləlaˈ mára ⁺rába basə́mta nùynəla.ˈ mára ʾànnəˈ xa-yála láxxa ci-davə́k̭lun bašə̀llun.ˈ ʾína ʾa-yála ⁺làlələ.ˈ ʾáha bəxzàyəla k̭a-dàha.ˈ mára ʾáha lèlə ⁺lála.ˈ ʾáni márəna làˈ ʾáha ʾánnə cmá šə́nnə láxxa pəlxànələ,ˈ ʾá tré ⁺ṱlá šə́nnə pəlxànələ láxxa,ˈ ʾa-yála ⁺làlələ.ˈ mára lá lèlə ⁺lála.ˈ mára màrj dók̭ax mə́nnaxˈ ⁺ʾal-xá-ʾaxča dàvə.ˈ ʾáha ⁺làlələ.ˈ mára k̭átu hàmzəm!ˈ márj dvík̭əna ⁺ʾal-xá-ʾaxča dàvə.ˈ ⁺ʾávva mára lá ʾána ⁺làlən,ˈ lè hamzə́mmən.ˈ ⁺xàrtaˈ dávə pràk̭əna.ˈ mára ⁺ʾál ɟamìyyi ʾána …ˈ b-ɟàmi títəla ⁺ʾal-de-ɟamíyyi ʾána màrj bədvák̭ən k̭át ʾa-yála ⁺lála lèlə.ˈ mə́drə mára k̭átu hàmzəm!ˈ ɟámi p-šak̭lìlaˈ mára làˈ ʾána ⁺làlən,ˈ lá-⁺ʾamsən hamzə̀mmən.ˈ ⁺xárta màraˈ ʾána ⁺ʾal-rìšiˈ k̭avvùlənˈ ʾə́n ʾá là humzə́mləˈ ríšət-diyyi prùmulə.ˈ ʾánnə꞊da ⁺bək̭ráyəna xá mə̀ndiˈ léna ⁺bəddáya ʾá brátət màlcəla.ˈ ⁺byáyəna … xá mīr-⁺k̭ázzab bitáyələ k̭át ríšət-daha parə̀mlə.ˈ mára ríši ⁺byáyəna parmìlə.ˈ b-hamzə́mmət yán là?ˈ k̭ála lèlə váda.ˈ ⁺ʾávva bəšk̭álələ ʾo-sépa p̂-ìduˈ mára ʾáha lélə … mə́ndi … siníyyət núynə lèla ʾáha.ˈ ʾáha ríšət brāt-màlcələ.ˈ lá-⁺ʾamsət parmə̀ttə.ˈ ʾé-⁺dān hamzùmələ xínaˈ ʾáha cúllə ʾan-məndyánət ⁺muk̭rəmmèvaˈ yavèna k̭átuˈ mattúyula ɟu-ɟàmiˈ máyula bitáyəna xìna.ˈ ʾè-⁺dana márələˈ ʾànaˈ dok̭ánət nùynəvən.ˈ ʾátən brāt-xa-màlcəvat.ˈ ʾáyya c-⁺àmsax ʾáxnan?ˈ ʾé-⁺dana ⁺maxlèta bəṱlábəla mə́nnuˈ mára là xínaˈ ʾátən꞊da xə́tnət màlcəvət.ˈ xína bərrə̀šxəna,ˈ ⁺šarúyəna b-xayyutè.ˈ

Translation:

A boy—his father dies. He has an old mother. She says to him ‘Now you have grown up. You can go and work.’ The lad goes and works until evening, in a place where they build houses, I don’t know, jobs like that. He says ‘Mother, I cannot do this job. I want to work for myself.’ She says ‘What do you want to do?’ He says ‘I want to go and bring fish, sell fish. (I want) to catch fish. In the morning (I want) to go to catch fish and bring them back and sell them.’ He goes and catches fish. He brings them to the town and sells them, and the like. Gradually, later, he goes to a place and sees, he wanders around a little, he sees a building that is very big and high, and so forth. He asks ‘What is this here?’ They say ‘This is the house of the king.’ He thinks to himself and says ‘How about I take them here into the house of the king and sell them? They will give me something more (for them).’ The next day he goes and catches beautiful big fish and brings them. There he cries ‘I’—at that time when people sold something in the street they had to cry out—‘We are selling fish.’ He goes to the door. He stands and says ‘I have fish for sale. They are fresh. I have just caught them from the water. They are very nice and tasty,’ and so forth. A worker, a servant, opens the door. She opens and goes inside, saying ‘A lad is selling fish.’ The daughter of the king says ‘Invite him to come inside and bring them.’ She sees the fish. She sees that he is a very handsome lad. She says ‘Let him bring us fish every day.’ He brings fish to them every day. The girl says to her brother ‘Tell my father that I love this lad. Perhaps my father will give me to him.’ He says to his father ‘Father, my sister loves the lad who sells fish.’ ‘Well,’ he says ‘Let’s see what kind of boy he is.’ They invite him home one day. They speak with him ‘What do you do? What is your work?’ He says ‘Well, I catch fish and take them to sell them.’ He says ‘We shall give you money. Go and open a shop. Then employ workers to go to catch fish, then bring them to the shop, so that people will buy them from there. Do not go any more to sell them in the streets.’ He says ‘Many thanks. Why not?’ He expresses his great gratitude. The lad knows that the girl loves him. He comes and goes a lot, and so forth. The king gives him money. The girl gives him money and says ‘Go and build yourself a house, big like this, like the house of my father.’ He goes and builds a house, and so forth. His mother is an old woman. He puts her in it, and so forth. Everybody says how much the lad has been successful, and so forth. He has opened shops, four or five shops, and has established them all there. He sells fish and he also sells meat. Gradually his business takes hold well. Afterwards, the girl speaks with him, they speak. He says ‘I love you.’ He says it himself. They love each other. The king gives his daughter to him. They get married, a wedding, a big occasion, from here to there. He takes her into the house, his house. Before anything else, he jumps on her to kiss her. But she says to him ‘This is not a plate of fish on your head where ... you can do whatever you like. This is the daughter of a ruler.’ ‘What are you saying? I am married to you. You are my wife.’ ‘Yes, but it is not proper for you to behave like this.’ He says ‘Fine, but I shall not stick with you. You are the daughter of a king, but I am a seller of fish. I shall not stick with you any longer.’ He goes away. He goes away. He leaves the house and goes away. The girl remains by herself. She comes to her father and says that such-and-such has happened. Her father says ‘You were at fault. Why did you say this?’ She says ‘I shall go and find him.’ The girl goes and looks around the town to find him, but she does not find him. But he does not talk any longer. Whatever they ask him he does not speak. He says ‘I am mute.’ She sits in a boat; she goes in a boat to cross to the other side of the land. She goes and alights at a place where there is a hotel. She goes to the hotel in order to eat dinner. They bring her a fish. She eats the fish and says ‘It is a very tasty fish.’ They say ‘A lad here catches them and cooks them. But this lad is mute.’ She sees him and says ‘He is not mute.’ They say ‘No, he has been working for several years, he has been working here for two or three years, the lad is mute.’ She says ‘No, he is not mute.’ They say ‘We shall make a bet with you on such-and-such an amount of gold coins. He is mute.’ She says to him ‘Speak! They have made a bet on such-and-such an amount of gold coins.’ He says ‘No, I am mute, I shall not speak.’ Then the gold coins run out. She says ‘On my boat—she has come by boat—on my boat I bet that this lad is not mute.’ She says again to him ‘Speak! They will take the boat.’ He says ‘No, I am mute, I cannot speak.’ Then she says ‘I promise on my head, if he does not talk, cut off my head.’ They call a thing ... They do not know that she is the daughter of the king. They want ... an executioner comes to cut off her head. She says ‘They want to cut off my head. Will you speak or not?’ He does not make a sound. (But then) he takes the sword (of the executioner) in his hand and says ‘This is not ... she is not a tray of fish. This is the head of the daughter of the king. You cannot cut it off.’ When he speaks again, they give him all the things he had lost. She puts him in the boat and brings him back, and they come back. Then he says ‘I am a fisherman. You are the daughter of a king. Can we (make this work)?’ Then she asks for forgiveness from him and says ‘No more, you are also the son-in-law of the king.’ So they go off and begin their life (together).