skip to navigation skip to content

Urmi, Jewish: The Princess who Refused to Talk

0:00
Transcribed by Source Speakers Place
Geoffrey Khan Khan, Geoffrey. The Jewish Neo-Aramaic Dialect of Urmi. Gorgias Neo-Aramaic Studies vol. 2. Gorgias Press, 2008 Nisan Aviv Tel Aviv, IL

Transcription

Translation

ítwa létwa xa-⁺šultanà.ˈ ya-⁺šultaná ə̀twaleˈ xá-danka bratà.ˈ əl-bratéw ⁺ràba gbéwala.ˈ ⁺rába ⁺rába gbèwala.ˈ gbéwa kìˈ xa-enèwˈ əlhá la-òdˈ ya-tunnù enéwˈ kór xadrí bắle əl-bratèwˈ xá-danka məstá rešá ⁺bassór la-hawyà.ˈ ya-⁺šultanàˈ ⁺rába-š qudràt ətwalé.ˈ ⁺rába qwəttà ətwalé.ˈ xabréw-əš ⁺rába perwà.ˈ bălèˈ xà-yomaˈ ya-bratèw,ˈ ki-šəmmáw Marjané ⁺Xatùn-wele,ˈ fkə́r-wədla ámra xa-kə́mma-yome ána b-là-maqyan,ˈ xazyán dadí ma-b-òd.ˈ ya-bráta là-mqela.ˈ ⁺šultaná wàxt-wele šaydə́nwaˈ ki-bod-má bratéw la-màqula.ˈ kəmmə̀t doktoré ga-dúnye ə́twaˈ ga-olkàˈ doktoré mədyìleˈ mắni-t-əš ⁺là-msaa-weleˈ əl-d-áy-brata mamqewalàˈ xabrá hiwalá-wele rešèw ⁺qatáa-welule.ˈ heč-⁺čára là-xadora-wela.ˈ bráta la-maqaà-wela.ˈ xa-yomà,ˈ tré-danke wazír ə̀twale,ˈ wazír mə́re báat ⁺šultanà,ˈ mə́re wazìrˈ ⁺šultanà hawe-basimá,ˈ bratá balkí puč-xulmà xzitá.ˈ balkí ləbbàw m-xayán píš.ˈ balkí ešìqa əl-xa-dánka broná lá-mara.ˈ xánči maxyané zamrané madéx laxxàˈ mar-xánči əl-bratàˈ kefáw xòš b-odíla.ˈ bálki maqyà,ˈ ləbbáw palə́x maqyà.ˈ ⁺šultaná ya-xabrá qbə̀llele.ˈ ⁺šultaná čápke dhə̀lle.ˈ nokár ədyelè.ˈ mə̀reˈ már maxyané-nan zamrané raqlané adè,ˈ xánči raqlìˈ əl-d-áy bratà.ˈ bálki ləbbáw palə́x gallán maqyà.ˈ maxyané zamrané ə̀dyelu,ˈ bratá mədyàlu.ˈ bráta ədyéla ytəwlà.ˈ bráta là-l-a-gab xə́rra,ˈ là-l-o-gab.ˈ rešáw təltèlaleˈ ⁺qanšàr.ˈ ayné zmə̀rru,ˈ rqə̀llu,ˈ mxèlu.ˈ raqlanè ədyélu.ˈ má-t wə́dlu ya-bráta rešáw là mrəmlalé.ˈ ⁺šultaná m-xelá xyarà-weleˈ ki-bratá kə̀mma qalandartá,ˈ bod-má haxxà xdirá.ˈ ⁺šultaná mə-xdúg la-ayolá-wele m-òdwa.ˈ čápke dhə̀lleˈ kúllu maxyané raqlané zə̀llu.ˈ əl-bratàˈ mqimàle.ˈ ədyéle mə́re bràti.ˈ āt-kyát ki-aná ⁺mbúlax nāš-lə̀tti.ˈ ắgar aná məllì,ˈ bar-mənnìˈ ⁺šultantá b-xadràt.ˈ ma-t ə́tti lə́tti kúllu didàx-ilu.ˈ bod-mà la-maqulát?ˈ mqì!ˈ xa-trè-kălime gálli mqí!ˈ mə́nni lə́bbax pìš?ˈ jəgráx ədyè?ˈ g-d-ay-⁺rabtà,ˈ armón ⁺rabtà,ˈ ⁺b-rəwwá belà,ˈ gal-axčá otaġé yan xaznè,ˈ gal-nokărawè,ˈ gal-⁺qarawašè,ˈ xayú baáx puč-xàbra miré?ˈ ⁺yān-púč xulmà xzitátˈ zə̀dyat,ˈ lišanàx dwíq?ˈ ăgàrˈ əl-xá-danka brónət ay-⁺šultanawèˈ ya júwe bronà,ˈ ⁺talubà-š hawéˈ abùlatte,ˈ là-nxup,ˈ ⁺məssát bái amràt.ˈ aná ⁺məssén baáx ⁺čarà-oden.ˈ kyát ki-aná xa-⁺šultanèlen.ˈ má-t abyát aná ⁺məssén baáx odèn.ˈ bod-mà la-maqulàt?ˈ mqì!ˈ bráta har-o-júr rešáw təltyà,ˈ ⁺m-ótaġ ⁺palóta izalà.ˈ ⁺šultaná ⁺rába xduglú xadorè.ˈ čápke daholè,ˈ waziré idàylu.ˈ mə̀reˈ waziré jwā́n šmìmun!ˈ ána áxči gal-bráti mqèliˈ xa-kălimá ⁺jwábi la-hwə̀llale.ˈ ána ⁺rába ⁺rába xdúg wadèn.ˈ zadúlen əl-d-ay bratìˈ xa-púč šulá b-rešàw ə́dya hawé.ˈ aná baxún ⁺tahá yomé mholtà híwalen.ˈ ⁺hál ⁺tahá yomè.ˈ ăgár ⁺čarà wə́dlxun,ˈ ⁺msèlxun bratí mamqetunwalá,ˈ ki-hèč.ˈ ắgar là,ˈ rešət-tùnnxunˈ ⁺qətyà b-xadə́r.ˈ ⁺šultána ⁺palóte tàraˈ m-otā̀ġ.ˈ ayné tre-waziré gal-⁺də́ġde màqulu.ˈ máre ma-òdex?ˈ mà amréx ba-⁺šultaná?ˈ ki-gal-⁺šultanà ki-la-maqulá,ˈ gallàn b-maqyá?ˈ má-t wadéx lá xadorà.ˈ ⁺šultaná ăgár la-maqyantá hawyá ⁺šultána rešàn ⁺b-qatéle.ˈ màraˈ gal-⁺də́ġde màquluˈ wazíre máru ba-⁺šultanà.ˈ mar-adèˈ amréx báew xā́š o-bratá madéla laxxà.ˈ nòšan galláw maqéxˈ xazéx balkìˈ naxpàˈ m-tré-danke yá-jur ⁺dəqna-xwaré našèˈ balkí maqyà.ˈ xabru-xà wadúle gal-⁺də́ġde waziré.ˈ ⁺šultana idàyleˈ rešá makopùˈ máru ⁺šultaná hawé basimà.ˈ axní natijà ⁺mtélan.ˈ xā́š bráta ắgar ⁺məssét madétta laxxà,ˈ xa-ána m-aqə̀rwaˈ bratá xazə̀nna,ˈ maqén gallàw.ˈ xazènˈ ana-lél-xen g-kəxwè xirén,ˈ xəzyén ki-kəxwáw ⁺rába qwitàˈ ⁺rába bahurtelà.ˈ wa-lá hamónen xa-pučulá b-rešáw ədyá hawè.ˈ abúlen xazènˈ mayàwile.ˈ o-xét wazirá máre ⁺šultaná basimàˈ aná-š ⁺g-ktabèˈ kəmmə́t daftaré səfré ⁺ktabé attá plixén xirèn-əllu.ˈ lekə́t ki-šəm-d-áy bratàˈ m-šəmmáw šə́mma ìt,ˈ ⁺mazzaléw ⁺rába ⁺rába bahurtèla.ˈ ána abúlen xazènˈ aná-š xa-galláw maqén xazènˈ bod-mày o-bráta la-maqulá.ˈ ⁺šultaná čápke daholèˈ nokár idàyleˈ máre bráta mar-adyà.ˈ əl-bráta madùlula.ˈ máre wazír b-xawòd,ˈ má-t ábulet gal-bratá maqèt.ˈ wazír idáyle ⁺qánšar bratàˈ màreˈ azəztì,ˈ xài,ˈ āt-kyát ki-áxni kullán əllàx gbéx.ˈ bod-mà lá maqulát?ˈ ayolát ki-dadáx m-xdúg xánči-piš šàydən.ˈ kəmmə́t doktoré-š idàyluˈ ki-lá-⁺msulu əlláx mamqè,ˈ rešú ⁺qətyè xadoré.ˈ ⁺awùn-iluˈ áxča našé melí ba-xatrə́t ki-ā̀t la-maqulát.ˈ ána ki-də́qna xwára mə́nnax xoíšt wadèn,ˈ ⁺məssát baí amrát mà-xdir,ˈ má šulá-xdir ki-ā́t la-maqulàt?ˈ ána gal-dadáx maqènˈ baáx ⁺čára gòd.ˈ là maqulá.ˈ máre o-xét wazír idàyle.ˈ tasbehéw ⁺palotə̀llu.ˈ əl-tasbehéw xyarè.ˈ əl-lišanàw xyaré.ˈ máre bràti,ˈ ána fkə́r wadén ki-gărág maqyàt.ˈ bod-ód ana-lékət xirèn,ˈ šãnsáx ⁺rába bahurtèla.ˈ xa-šulá là-xdir ki-ləbbáx dóq la-maqyát.ˈ kyát ki-dadáx wáxt-ile šaydə̀n.ˈ ā́t əl-dadáx là-gbate?ˈ mqì!ˈ la-maqulà.ˈ la-maqulà.ˈ máre xa-dankàˈ nokár idàyle.ˈ máre ⁺šultaná basìmaˈ xá-danka ⁺čobā́n ədyèˈ máre kí-⁺mse brátox màmqela.ˈ ⁺šultaná már-ade làxxa.ˈ lá-abulen nā̀š adé.ˈ xá-danka doktór là madétun.ˈ nā́š lá-abulen áde gálli maqè,ˈ bod-ód ắgar bratì gallí la-maquláˈ gal-mằni b-maqyá?ˈ là-abulen.ˈ wazír marèˈ ⁺šultaná-hawe basìma.ˈ áxča našé ə́dye ⁺čára là-widuˈ balkí yá əlhà šdírele,ˈ ya-našá ⁺mə́sse ⁺čára òd.ˈ máre adé xazéx mà maré.ˈ ⁺čobā́n idàyleˈ gal-xa-danká ⁺torbàˈ ay-ixalàˈ wiyoré ⁺luwà.ˈ ⁺əl-báte ⁺bənyané xyarèˈ maré ⁺šultanàˈ šəmyén ki-ā́t fəssè palulét.ˈ mə́re là,ˈ aná ga-šahré ⁺jā̀r ⁺məsrixén.ˈ mănì-tˈ əl-bratí ⁺məssé mamqelàˈ baèwˈ fəssè-nanˈ dehwè ba-hawén.ˈ ắgar-əš bratá abyá ⁺jahə́l hawè,ˈ ábya gállew gorà,ˈ aná qablèn,ˈ ána ⁺ràzi xadrén.ˈ ána yà-xabra mirə́nne.ˈ bắle là mirénˈ mắni-t áde báew fəssé palèn.ˈ o-⁺čobā́n máre bod-mà la-maqulá bratóx?ˈ máre là-ayolen.ˈ āt-ə̀dyet,ˈ gắrag ā̀t-ayet báa la-maqulá.ˈ máre mar-adyá laxxà.ˈ ắgar gallí là-maqya,ˈ xá-danka səllí ⁺m-salmáw dahèn,ˈ magón bulbúl maqyà.ˈ mdí aná ərbè məmqyén.ˈ má-jur ⁺lá-msen əl-brátox màmqənna?ˈ xá mar-adyà,ˈ xazén bod-mà la-maqulá.ˈ bratá madúlula ⁺luwà.ˈ ya-⁺čobā́n xyaré əlláw marèˈ kə́mma sqə̀ltelat!ˈ kə́mma jwā̀n-ilat!ˈ háyf léwe la-maqulàt?ˈ bod-má ⁺lā̀l xdírat?ˈ ba-mà la-maqulát?ˈ kyát ki-ăgár āt-la-maqyàt,ˈ ⁺šultaná reší b-⁺qàtele.ˈ bratá la-maqulà.ˈ bratá la-maqulà,ˈ ⁺čobā́n máre baat-⁺šultanàˈ ⁺šultaná hawe-basimàˈ kə́mmət láxxa našé mar-⁺pálti tàra.ˈ ā́t-əš ⁺plút tàra.ˈ bráta šúqla tàk laxxá.ˈ ána mamqə̀nna.ˈ kullú ⁺palótu tàra.ˈ šultán-əš ⁺palóte tàra.ˈ bráta ták pyašá yatowà.ˈ ⁺čobā́n idáyle ba-bratá maré xzí xà.ˈ kyát kəmmá rešé ⁺hal-attá ⁺qətyé xdirí ki-ā́t la-maqulàt?ˈ ắgar la-maqyàt,ˈ réši-š ⁺qətyà b-xádər.ˈ ána awùn-ileˈ ⁺yalè-tti,ˈ baxtà-tti.ˈ ána ədyèn.ˈ ba-xatrì ba-xatríˈ trè-kălime mqí!ˈ gáat laxxá nā́š lèt.ˈ făqàtˈ aná inán ā̀d-ilex.ˈ har-gàlli,ˈ gàlli mqí!ˈ ⁺məstùri!ˈ dhùlli!ˈ rúq ⁺b-salmì!ˈ má-t abulát gàlli.ˈ bráta rešáw la-maromàlle.ˈ máre xzì.ˈ ána áyolen əl-dadáx āt-⁺rába gbàtte.ˈ ayné kullú wazirè,ˈ wăkilé láxxa ki-gáat béla itàˈ kullú əlláx àbulu.ˈ bắle xá-năfar ìtˈ făqát ăgár la-maqyàt,ˈ o-⁺rába jəgréw gdè.ˈ ó-š əlhà-ile.ˈ ắgar la-maqyàt,ˈ ána gezén geb-əlhà.ˈ kəmrén əlhà,ˈ əlhà.ˈ bráta qyamà.ˈ mára áxča nóšox là-mgusla!ˈ bráta mára bàewˈ aná tasmìm dwəqtán,ˈ inā̀d dwə́qtan,ˈ ⁺tahà yoméˈ là maqyán,ˈ ki-ga-kúllu ⁺ktabèˈ ay-dunyèˈ kalwìˈ ki-brā́t ⁺šultanàˈ Marjáne Xatùn,ˈ là-mqela.ˈ mə́re āt-là-mqelax,ˈ əllí-š ga-⁺tína šəràx.ˈ ána là-abulen kalwí ki brā́t ⁺šultána là-mqela,ˈ ⁺šultanàˈ réšət áy ⁺čobā́n ⁺qtelelè.ˈ laxxá bráta ⁺palóta izalà.ˈ ⁺palóta izàla,ˈ ⁺šultana idàyle.ˈ máre ⁺šultaná basimà,ˈ šmélox xzélox má-jur mqèla?ˈ ⁺šultaná mə́re ána là šəmyén.ˈ máre gálli là-mqela.ˈ mə́re attá ⁺palotáw xəzyàliˈ gálli là-mqela.ˈ mə́re bắle gálli mqèla.ˈ mə́re là,ˈ dúgle dàgolet.ˈ ⁺jàllātˈ idá reš-d-ày!ˈ m-əqrà dhullé!ˈ rešèw ⁺qtilé!ˈ máre ⁺qurbā́n dinóx xádren máre ⁺šultaná aná làˈ dúgla là-məri.ˈ ya-mqèla gálli.ˈ mə́ri làˈ ána là šəmyén.ˈ ána mə́ri mắni-t átta adé láxxa ⁺lá-mse əl-bráti mamqelà,ˈ réšew ⁺b-qatə̀nne.ˈ ⁺čobā́n lá-ayole ma-òd.ˈ màreˈ ⁺šultaná basìmaˈ kyét ma b-òdˈ xá bratóx mar-adyà.ˈ bratóx mar-adyá laxxà.ˈ ā́t nóšox ⁺tšíla bar-⁺stòlˈ már la-xazyàlox.ˈ ána gállaw maqènˈ ā́t m-qálaw šamə̀tte.ˈ bratá idàyla.ˈ ⁺šultana nóšew ⁺tašùlela.ˈ kullú ⁺palótu tarà.ˈ màreˈ má-t mə́rax baí qắmol kə́mma dayqèˈ gèna már.ˈ aná-abulen xā́š ayén āt-baí mà-məraxˈ mə́rax anàˈ āt-lá-abulat gallí maqyát ki-⁺ktabé kalwì,ˈ aná-š mə̀ri báaxˈ lá-abulen ki-⁺ktabé kalwí réšew ⁺qətyà.ˈ har-áyne xàbre máru bái.ˈ màr!ˈ bod-mà la-maqulát?ˈ bráta ⁺palotá izàlaˈ lá maqulà.ˈ jəgràw idáyle.ˈ ⁺šultaná ⁺palotè.ˈ màreˈ ⁺šultána là-šmelox?ˈ mə́re ána jwā̀n šméli.ˈ mə́re ā́t əllì mašlofét.ˈ aná ⁺šultanà-hawen,ˈ āt-baí dúgle dagolèt!ˈ ⁺jallā̀t idáyle.ˈ našè idáylu,ˈ əl-d-áy ⁺masmoxulle ki-réšew ⁺qatèle.ˈ máre ⁺šultaná ⁺qurbànox xadrén.ˈ máre xzì.ˈ ána belà-tti,ˈ ⁺yalè-tti,ˈ baxtà-tti.ˈ átta báxti ⁺smíxa bar-syáme smoqè amblén.ˈ xá daqíqa xoíšt wadén ⁺smùxˈ bráta mar-ádya làxxa.ˈ gál en-nòšaw xazyáˈ reší má-jur ⁺qatùlətteˈ bálki maqyà.ˈ ⁺šultaná máre là!ˈ bára wazír máre ⁺šultaná basìmaˈ ya-qalandàrˈ ⁺smíx ba-réšew ⁺qatoè.ˈ čún wasità wadé,ˈ kúd-nāš gắrag xabréw qabə̀lle.ˈ ⁺šultaná qabolè.ˈ čápke daholè,ˈ bráta madùlula.ˈ máre ba-bràta,ˈ máre Marjàne,ˈ xá awwál xzí ⁺šultanà,ˈ xzí dadàxˈ má-jur réši ⁺qatùlele.ˈ ⁺rahmàx adé!ˈ xà kắlima mqí,ˈ xà kălimà,ˈ ā́t ganì parqát.ˈ ắgar la-maqyàt,ˈ reší ⁺qətyà b-xadə́r.ˈ lá maqulà.ˈ réšew makopùlle.ˈ hár ⁺jallā́t xanjár ⁺maromə̀lla.ˈ ⁺šultaná máre xàˈ tré ⁺tàha.ˈ téz ⁺čobā́n ⁺palotèˈ qyáme màreˈ ána àyolen,ˈ ána áyolen ma-xdír əl-d-ay-bratà.ˈ ána àtta mamqə́nna.ˈ kullxún ⁺xamèš xdúrun.ˈ kúllu nā̀š már la-maqé.ˈ máre ⁺šultaná hawe-basìma,ˈ xoíšt wadèn,ˈ dastúr hòl.ˈ xábra hól màrˈ əsrí-w xá-danka ⁺šamalé mar-madè,ˈ əsrí-w xà-danka.ˈ əsrí-w xá-danka ⁺šamalé madùlu.ˈ ⁺šultaná màreˈ ána má-t maré wadèn,ˈ bắle áyne ⁺šamalé ba-mà-ilu?ˈ mə́re ⁺šultaná hawe-basìma,ˈ āt-là-ayolet ki-ə́dyom bratóx əsrí-w xà šatá-tta?ˈ téz bratá qyamà,ˈ ⁺naré daholà,ˈ mára lá là,ˈ ána əsrì šənné-tti!ˈ ⁺šultaná ⁺rába ⁺pasoxè,ˈ l-bratéw xatoqə̀llaˈ našoqə́lla ki-mqèla.ˈ máre ⁺šultaná ⁺l-čobā́n ⁺saroxə̀lleˈ máre ma-yə̀llox?ˈ má wə̀dlox?ˈ ā́t gal-má-fkər əl-d-ay-bratá məmqiyàlox?ˈ mə́re ⁺šultaná hawe-basìma.ˈ ā́t dardə́t nišé là kyə́tte.ˈ nišé ăgár ⁺qanšár molà-š hawéˈ ga-qorà-š darə́ttuˈ ắgar šə́nnu xà-šataˈ zòda amrə́ttu,ˈ maqè.ˈ ána b-d-ò-fkər wə́dliˈ ki-šənnáw zóda amrə̀nnu,ˈ màqya.ˈ bás yà-šula gdéwa əl-d-ó mamqoé.ˈ wa-yə̀lliˈ wa-ya-šúla wə̀dlile.ˈ ⁺šultaná dastúr hwə̀lleˈ mə́re ba-xatrə́t ki-bratí mqèla,ˈ ā́t-əš má-t àbulet,ˈ má-t míren ána godén baox-kwèn.ˈ wa-xánči maxyané zamrané raqlané adè,ˈ maxé zamrì,ˈ ba-xatrə́t ki-bratí mqità.ˈ



show raw texts